پارچه اسپان باند که نام انگلیسی آن Spunbond Nonwove یکی از مهمترین زیر مجموعه های صنعت منسوجات بی بافت به شمار می آید. پارچه های اسپان باند به سبب ویژگی های خارق العاده ای که دارند توانسته است سهم بزرگی از بازار منسوجات را به دست آورد.
جنس پارچه اسپان باند از پلی پروپیلن است که در صنعت به اختصار به آن PP نیز میگویند. در تولید این گونه از پارچه های بی بافت ابتدا مواد اولیه وارد دستگاهی به نام اکسترودر شده و در فرایند اکسترود پلی پروپیلن به صورت مذاب درآمده و سپس وارد یک سری سوزن ها میگردد و به همین سبب فیلامنت هایی ایجاد میگردد.
این فیلامینتها در یک کانال هوا سرد شده و به صورت ایرودینامیکی کشش داده می شود و در انتهای مسیر خود بر روی نوار نقاله تشکیل لایه اسپان باند را می دهند.
پارچه های اسپان باند در مصارف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و با توجه به رشد این صنعت، امروزه با قدرت میتوان گفت که حذف پارچه های اسپان باند کاملا غیر ممکن است.
از اسپان باند در صنایع پزشکی، بهداشتی، آرایشی، فیلترینگ، ساختمان، کشاورزی، بسته بندی، تبلیغات و … به صورت گسترده ای استفاده میگردد
ممکن است این تصور برای شما ایجاد شود که پارچه اسپان باند یک محصول جدید و نوآورانه است ولی بد نیست بدانید که صنعت اسپان باند قدمتی دیرینه دارد و به دوران تولید نمد بازمیگردد. البته باید گفت که صنعت بی بافت به شکل پارچه اسپان باند حاصل تکنولوژی عصر جدید است. زمانیکه در دهه 1940 میلادی فرآیند اسپان باند مورد توجه ویژه ای برای تجاری شدن قرار گرفت. اسپان باند توسط دو نفر از پرسنل شرکت Corning امریکا به نام های Slather و Thomas برای تولید پشم شیشه به ثبت رسید.
در سال 1945 میلادی شخصی به نام Callender از امریکا فرایندهای اسپان باند مشابهی جهت تولید پشم شیشه معدنی به ثبت رساند. منسوجات بی بافت اسپان باندی ساخته شده از ترکیبات پلیمری توسط تکنولوژی Freudenberg آلمان و Du Pont امریکا در سال های 1950 و 1960 میلادی به عرصه تجاری سازی رسیدند.
لازم به ذکر است که نمد و موکت از دیگر انواع منسوجات بی بافت به شمار می آیند.
این محصولات رفاه بیشتری برای نسل بشر را ایجاد کرد. از جمله محصولات تولید شده بر پایه پارچه اسپان باند میتوان به انواع البسه یک بارمصرف و زیراندازهای یکبار مصرف اشاره کرد. هرچند همه محصولات تولید شده بر پایه پارچه اسپان باند یکبار مصرف نیستند!
از پارچه های اسپان باند در صنایع مختلف استفاده های زیادی میشود که در زیر به ذکر موردی برخی از این مصارف پرداخته ایم.
پارچه های اسپان باند را میتوان با ویژگی های مختلف تولید کرد. در این مدل از پارچه ها علاوه بر ویژگی های عمومی نظیر وزن پارچه، رنگ ، عرض، طول و… میتوان ویژگی هایی نظیر آب دوست یا آب گریز بودن، آنتی باکتریال بودن پارچه، نرمی و لطفافت، آنتی یو وی شدن و… را ایجاد نمود.
پارچه های اسپان باند معمولا از گرماژ 8 تا 400 گرم تولید میشود. (زمانی که بحث وزن پارچه مطرح میگردد یعنی وزن یک متر مربع از پارچه در نظر گرفته می شود)
همچنین پارچه های اسپان باند را میتوان به صورت چند لایه نیز تولید کرد. در صنعت منسوجات بی بافت اسپان باند یک لایه را S و اسپان باند دو لایه و سه لایه را به ترتیب 2Sو 3S مینامند.معمولا در اسپان باند سه لایه ، لایه وسط را از جنس ملت تولید میکنند.
رنگ پارچه اسپان باند از طریق افزودن مستربچ های رنگی ایجاد میگردد و معمولا چند درصد تلورانس بین کد رنگ مستربچ و پارچه تولید شده وجود دارد. روی پارچه اسپان باند میتوان مثل کاغذ فرآیند چاپ طرح دلخواه را انجام داد.
از جمله روش های چاپ میتوان به چاپ سیلک و چاپ فلکسو روی پارچه اسپان باند اشاره کرد.
همچنین لازم به ذکر است که پارچه اسپان باند ضد آب را واتر پروف(waterproof) یا هیدروفوبیک و پارچه اسپان باند آب دوست را هیدروفیل مینامند.